زنجیر بار که به زنچیر خشکه نیز نامیده می شود و به زبان انگلیسی Carbon steel lifting chain نامیده می شود یکی از ابزار آلات مکانیکی می باشد که بصورت موازی با سیم بکسل ها برای لیفتینگ بار مورد استفاده قرار می گیرد. زنجیر بار خشکه از گرید ها و آلیاژ های فولادی با مقاومت کششی بالایی که تحت نام مهندسی تنسایل مقاومتی نامیده می شود بهره مند بوده و کاربری آن در ایجاد اسلینگ های زنجیری می باشد که بصورت تک شاخه الی 4 شاخه همراه با اتصالات گوناگونی که آنها نیز بصورت خشکه می باشند مورد استفاده قرار می گیرد. زنجیر بار و اتصالات خشکه اغلب با سایز های اینچی مورد استفاده قرار می گیرند و پر مصرف ترین گرید آنها نیز گرید G80 می باشد. بازرگانی جنرال بکسل وارد کننده سایز های مختلف و برند های مختلف زنجیر بار خشکه در ایران بصورت فسفاته سیاه و گالوانیزه و همچنین وارد کننده کلیه اتصالات زنجیر خشکه می باشد.
زنجیر بار در گرید های مختلفی بصورت زنجیر خشکه ساده و زنجیر الواتور که دارای تفاوت در استاندارد ابعادی دانه های زنجیر خشکه بار است تولید می شود. در تولید این زنجیر خشکه از مفتول های فولادی با درصد کربن بالا و متوسط استفاده می شود و از این رو به سبب کاهش انعطاف و قابلیت چکش خوای این زنجیر بار نسبت به زنجیر های گرید G43 آهنی که قابلیت چکش خوای بالایی دارند به آن زنجیر خشکه نیز گفنه می شود. در تولید این زنجیر بار پس از برش خوردن راد یا مفتول های فولادی به اندازه محیط هر دانه زنجیر بار این قطعات تحت حرارت بالا به حالت سرخ رسیده و آماده حالت گیری می شوند. در این مرحله با هدایت مفتول به داخل قالب هایی و عبور از داخل منحنی به شکل دانه زنجیر در آمده که در مرحله بعدی جوش داده می شوند.
زنجیر بار در گرید های بالای خشکه مانند گرید های G100 , G120 نیز با میزان محدودتری در بازار با برند های خاص مانند زنجیر بار فولادی کروزبی CROSBY آمریکا یافت می شوند که رنگ های خصی مانند آبی و صورتی بر روی سطح این زنجیر بار خشکه بکار گرفته شده است. بازرگانی جنرال بکسل وارد کننده و عرضه کننده زنجیر بار بصورت ساده و اسلینگ همراه با قلاب و قلاب کج و همچنین انواع اتصالات زنجیر بار در ایران می باشد.
زنجیر بار فولادی خشکه هر چند دارای مقاومت کششی بسیار بالایی است که دلیل اصلی کاربری این زنجیر بار در لیفتینگ بصورت اسلینگ بر روی جرثقیل ها نیز می باشد اما به سبب بکارگیری ترکیبات آلیاژی فولادی که بیش از 93% از کل ساختار آن را عنصر آهن با عدد اتمی 26 و عدد جرمی 53 تشکیل می دهد میل زنجیر بار خشکه برای از دست دادن الکترون که در واقع همان پروسه اکسید شدن یا زنگ زدن نیز می باشد بسیار بالا است. زنگ زدن زنجیر بار در مدت زمان کم که ابتدا بصورت لایه های پودری نارنجی رنگ بر روی سطح ظاهر شده و به تدریج سبب پوکی زنجیر خشکه بار از داخل می شود در تماس با آب، رطوبت و باران های اسیدی اتفاق افتاده و قابلیت کششی زنجیر بار را بصورت قابل توجهی کاهش می دهد.
روش های متعددی برای افزایش قابلیت های سطحی زنجیر بار خشکه فولادی وجود دارد که از تماس مستقیم آب با عنصر فعال آهن جلوگیری می کند. لازم به ذکر است به هیچ وجه نمی توان قابلیت های زنجیر بار خشکه را در برابر زنگ زدگی با زنجیر استیل که در آن بصورت درونی از عناصر کروم و نیکل استفاد شده است قیاس نمود اما با توجه به قابلیت های بالاتر زنجیر بار فولادی در لیفتینگ که از MBL, WLL بالاتر ناشی می شود کاربری آن در صنایع لیفتینگ بدون جایگزین می باشد. در زیر به برخی از روش های افزاینده مقاومت سطحی زنجیر بار خشکه می پردازیم.
هر چند پروسه آبکاری گالوانیزه سرد و گرم زنجیر بار هر دو با فلز روی صورت می پذیرد اما نه تنها پروسه ها در دماهای بسیار متفاوتی صورت می پذیرد بلکه مقاومت نهایی زنجیر خشکه بار گالوانیزه گرم به مراتب بالاتر و حتی در برابر ایجاد خراش های سطحی نیز قابلیت های آن پایستار هستند.
تولید زنجیر بار خشکه در میان کلیه ادوات لیفتینگ مانند سیم بکسل ها ساده ترین روش بوده که به روش فورج گرم قابل اجرا است. در این روش ابتدا مفتول هایی از فولاد خشکه که دارای گریدی برابر با گرید زنجیر بار خشکه هستند را در فواصل مشخصی که طول هر برش برابر با طول دانه های باز شده زنجیر هستند برش می زنند. پس از تکه تکه کردن مفتول ها، ابتداد با اعمال حرارت به مرحله ذوب نزدیک شده اما در دمایی که مفتول های زنجیر فولادی بار خشکه حالت فیزیکی خود را حفظ کنند نگه داشته می شوند. در این مرحله مفتول های سرخ شده در حرارت را از داخل قالب هایی انحنا دار عبور داده تا شکل بیضی دانه های زنجیر بار خشکه بوجود آید. در برخی از موارد با توجه به اینکه فرایند تولید می تواند به کاهش تنسایل بیانجامد نوعی از فرایند سخت کاری نیز بعد از فرایند فورج گرم دانه های زنجیر بار خشکه بر روی آن اعمال می شود. در مرحله بعدی زنجیر تولید شده برای آبکاری و یا فرایند فسفاته سطحی آماده می شود.
یکی از مهمترین کاربری های زنجیر بار خشکه در تولید اسلینگ های زنجیری می باشد که بعنوان یکی از ادوات لیفتینگ مورد استفاده قرار می گیرد. اسلینگ های زنجیری که متصل به قلاب و یا قلاب دانه گیر در پایین هستند بصورت تک شاخه و چند شاخه تولید می شوند که اسلینگ چند شاخه زنجیر بار می تواند دارای شاخه هایی با طول های مختلف باشد. اتصال قلاب های هوک در اتصال اسلینگ زنجیر بار خشکه برای اتصال بر روی بار می باشد حال آنکه قلاب دانه گیر پس از دور زدن بر روی بخشی از بار دوباره بر روی زنجیر بازگشته و سبب بسته شدن اتصال می وشد. در قسمت بالایی اسلینگ زنجیر بار از یک عدد حلقه که در شکل های مختلف شامل حلقه گرد، حلقه گلابی و بیضوی است برای رسیدن رشته های مختلف اسلینگ زنجیر بار به هم استفاده می شود.